Ғылым

Қазақстан ғылымының өндіріспен ынтымақтастығы

Соңғы жылдары өндірістегі қызметкерлер мен ғалымдар арасында отандық өнеркәсіпте, әсіресе, мұнай-газ секторында қазақстандық ғылыми әзірлемелердің өзектілігі туралы белсенді пікірталастар болды. Мұнай мен газды өндіру, тасымалдау және қайта өңдеуді  жүзеге асыратын шетелдік  және отандық компаниялардың басшылары әдетте,  шетел технологияларына, жабдықтарына және материалдарына артықшылық береді. Бұл қатынас орасан зор  ғылыми технологияларды және интеллектуалды әлеуетті, сондай-ақ   АҚШ, Ұлыбритания, Қытай, Ресей, Франция және т.б.  компанияларының  қаржылық мүмкіндіктерін ескерер болсақ, әбден заңды құбылыс.

Осыған орай, «Қазақстан-Британ техникалық университеті» АҚ-тың ("ҚБТУ" АҚ) «Эмбамұнайгаз» АҚ-пен бірлесе  жоспарлаған ««Ембімұнайгаз» АҚ-ның мұнай кенорындарында коллектор-қабаттардың ұңғыма аралық кеңістігіне  трассерлік зерттеу жүргізуге арналған  жаңа жоғары тиімді полиамфолитті типті бояғыштарын  әзірлеу және сынақтан өткізу» жобасы бойынша оң ынтымақтастық тәжірибесі туралы айтқан жөн.

Жобаның идеясы мұнайды өндірудің технологиялық тиімділігі мұнай резервуарларының жасанды су тасқындатумен байланысты. Әлемде өндірілген барлық мұнайдың 70% -дан астамы жасанды су тасқыны арқылы жасалынған. Бұл технология Қазақстанда, оның ішінде «Ембімұнайгаз» АҚ-да кеңінен қолданылады. Дегенмен, осы технологияны енгізу қымбат импортталған бояғыштардың көп мөлшерін талап етеді, олардың көпшілігі тұздың жоғары деңгейіне, жоғары температураға сезімтал және су айдаудың тиімділігіне кері әсерін тигізетін резервуар жыныстарымен сіңіріліп кетеді.

Жобаның мақсаты - тұрақты наноқұрылымдарды қалыптастыратын жаңа тиімділігі жоғары полиамполитикалық бояғыштарды жасау және сынау. Осының арқасында мұндай трассерлер өнімді қабаттың  топырағының температура, тұз, сорбцияның теріс әсеріне ұшырамайды. Бұл ерекшеліктер полиамфолит бояғыштарын жоғалтуды азайтады, ұңғыманы зерттеу барысында олардың тұрақтылығын арттырады, бұл іздестіру жұмыстарын жүргізу шығындарын азайтады және алынған нәтижелердің сенімділігін қамтамасыз етеді.

Жобаға «Ембімұнайгаз» басшылығы қызығушылық білдірді, соның нәтижесінде алдын-ала зерттеулер жүргізілді және оны жүзеге асыру үшін  қажетті құжаттар дайындалды. Жарияланған жоба материалдары қызығушылықпен тыңдалды және алынған нəтижелердің заңдылығы туралы «Ембімұнайгаз» АҚ мамандары мен «ҚБТУ» АҚ ғалымдары бірлескен мəжілісі барысында егжей-тегжейлі талқыланды.

Кездесу қорытындысы бойынша осы жобаны қаржыландыруға, осы әзірленімнің өндіріске енгізілуіне мамандарды дайындауға, «Ембімұнайгаз» АҚ мамандарын полимерлі су тасқыны және ағындарды жою технологиялары саласындағы қолда бар әзірлемелермен таныстыру туралы шешім қабылданды.

Қазақстандық ғалымдар мен өндіріс қызметкерлері арасындағы бұл ынтымақтастық үлгісі қазақстандық ғылымның беделін көтеріп қана қоймай, ғылыми-техникалық жобалардағы қазақстандық үлестің мөлшерін  арттырып, Қазақстан Республикасының өндірістік әлеуетін нығайтады.

 

Керн арқылы бояғыштардың көшуін зерттеуге арналған зертханалық стенді

 

А)

B)

C)

 

        (С) терригенді және карбонатты үлгілер арқылы полимерлі ерітінділерді жан-жақты таратуға баға беруге үшін керндегі (a) бояғыш ерітінділердің көшуін  зерттеуге арналған  қондырғы  және құрал-жабдықтар (b) және УИС (2) зерттеу қондырғысының сұлбасы.

 

1-сур. AMPSNa-APTAC сополимерлерінің 1 NMR спектрі

 

Жобалар мен даму

Зертханалар

p-n-өткелдер жасауға және иондық-сәулелік тұндыру әдісімен қабыршақтар өсіруге арналған жеңіл және ауыр иондар үдеткіші.
Зертхананың негізгі мақсатының белсенділігі іргелі зерттеулерді жаратылыстану ғылымдары, химиялық технологиялар, мұнай химиясы және металлургия салаларында жүргізілуі болып табылады.
Жаңа перспективалы өнімдерді және даму бағыттарын іздеу. Проблемалық мәселелерді жүйелі зерттеуге негізделген машиналар мен жабдықтар өндірісінің бағыттарын дайындау бойынша ұсыныстар әзірлеу.
«Бір белдеу – бір жол» мемлекеттік бастамасын іске асыру үшін Азия, Еуропа энергетикалық университеттерімен және мұнай компанияларымен серіктестікте ғылым,
 
Киберқауіпсіздік зертханасы 2018 жылдың 1 қыркүйегінде Қазақстан-Британ техникалық университетінде Қазақстан Республикасы Қорғаныс және аэроғарыш өнеркәсібі министрлігінің Ақпараттық қауіпсіздік комитетімен бірге киберқауіпсіздік консорциумы жүйесінде құрылды.
«ҚБТУ» АҚ Салыстырып-тексеру зертханасының негізі 2014 жылы қаланған. 2015 жылдан бастап өлшем құралдарын метрологиялық қамтамасыз ету және

ҚАЗАҚСТАН-БРИТАН ТЕХНИКАЛЫҚ УНИВЕРСИТЕТІНІҢ ХАБАРШЫСЫ

«ҚБТУ Хабаршысы» ғылыми журналы төрт ғылыми-зерттеу бөлімнен тұрады: “Мұнай-газ инженериясы”, “Химия-технологиялық ғылым және экология”, “Физика-математикалық және техникалық ғылымдар”, “Экономикалық және әлеуметтік-гуманитарлық ғылымдар”.

Әр нөмірдің шығарылуы ғалымдардың таусылмас қуаты мен зерттеушілердің көкейкесті мәселені зерделеудегі ғылыми әлеуетінің нәтижесі екенін айта парыз.

Шығарылымда жаңа теориялар мен тәсілдердің дамуына өз ықпалын тигізетін, эмпирикалық тәжірибесі мол отандық зерттеушілердің еңбектері ғана емес, сонымен қатар алыс, жақын шетелдердегі ғылыми мектеп өкілдерінің де зерттеулері жарияланады. Яғни, ғылым мен индустрияның өзара байланысы тоғыса  жүзеге асырылады.

Елбасы Н.Ә.Назарбаевтың “Төртiншi өнеркәсiптiк революция шарттарындағы дамудың жаңа мүмкiндiгi” атты Жолдауында жастардың ғылыми-зерттеу және өнеркәсіптік-технологиялық ортамен үйлесуінің маңыздылығы туралы айтылған. Осы тұста маған ерекще үлкен жауапкершілік жүктеліп отыр: өз сөзімді дарынды жастарға арнаймын. Қымбатты студенттер, магистранттар, докторанттар және жас ғалымдар, сіздердің зерттеу еңбектеріңізден маңызды ғылыми серпіліс, өзгеше тәсіл және болып жатқан  үдерістерге деген жаңа көзқарас айқын көрінеді.

Сіздерге шабыт, ғылыми жеңiстер және жетiстiктер тілеймін! Біз әрқашан да сіздердің ғылыми ізденіс жұмыстарыңыздың басылып шығарылуына мүмкіндік беруге дайынбыз. 

Ізгі  тілекпен,

Бас редактор

 ҚБТУ Ректоры К.Н. Ибрашев

Толығырақ